Oplossingen voor ventilatie van bestaande gebouwen

Goede binnenluchtkwaliteit

Het belang van de binnenluchtkwaliteit en de rol van ventilatie voor de gezondheid van de gebruikers is algemeen bekend. Tijdens de coronapandemie bleek uit het hoge besmettingsrisico in publiek toegankelijke gebouwen dat deze ruimten onvoldoende geventileerd worden. Deze gebouwen moeten dus uitgerust worden met een ventilatiesysteem om een goede binnenluchtkwaliteit te garanderen.

Op reglementair vlak worden momenteel nieuwe richtlijnen opgesteld over de luchtkwaliteit in publiek toegankelijke gebouwen, op basis van de wet van 6 november 2022. Deze nieuwe eisen zullen stapsgewijs ingevoerd worden. Aanvullende informatie over de geldende normen en reglementeringen (EPB, reglementering voor werkplekken, reglementering voor publiek toegankelijke ruimten) is te vinden op de website van de Normen-Antenne ‘Ventilatie en indoor air quality’.

Uitdaging in bestaande gebouwen

In bestaande gebouwen brengen het ontwerp en de installatie van een ventilatiesysteem grote technische uitdagingen met zich mee. Zo is de beschikbare ruimte voor de ventilatiegroep en de kanalen vaak beperkt. Dit bemoeilijkt de integratie van het systeem doordat het veel ruimte in beslag neemt en een mogelijks aanzienlijke impact kan hebben op de gebouwschil. De investeringskosten schrikken de exploitanten dikwijls ook af.

Als oplossing voor deze beperkingen werden in het PUBLICVENT-project van Buildwise verschillende innovatieve ventilatieconcepten onderzocht. Naast een toereikende luchtkwaliteit bieden deze systemen ook een aantal voordelen ten opzichte van de klassieke systemen die vereist zijn voor nieuwe gebouwen, zoals een kleinere ingenomen ruimte en lagere investeringskosten.

1. Systeem C hal

Het systeem C hal is gebaseerd op het principe van het systeem C (natuurlijke toevoer en mechanische afvoer) met de volgende bijzonderheid: de natuurlijke toevoer bevindt zich in een hal of gang naast de te ventileren ruimte. Om de integratie in bestaande gebouwen te vergemakkelijken, kan de toevoeropening bijvoorbeeld gemaakt worden door de beglazing van een raam te vervangen door een rooster. Deze oplossing vermindert de impact op de gebouwschil en vereenvoudigt de installatie, vooral wanneer de raamkaders niet vervangen hoeven te worden. Dit principe heeft ook andere voordelen ten opzichte van het klassieke systeem C: doordat de opening in een onbezette ruimte geplaatst is, vermindert het risico op koude tocht in de winter en op geluidshinder van buitenaf.

Dit systeem kan bijvoorbeeld toegepast worden in kleine zalen waar de beschikbare ruimte voor het ventilatiesysteem beperkt is.

2. Boostsysteem

Het boostsysteem is bijzonder geschikt voor ruimtes met verschillende bezettingsgraden, zoals een polyvalente zaal. Het principe is gebaseerd op de combinatie van twee systemen:

• een balansventilatiesysteem (met dubbele stroom) met warmteterugwinning, gedimensioneerd voor de ventilatiebehoefte voor het hoofdgebruik van de ruimte

• een boostsysteem, gedimensioneerd voor een hogere ventilatiebehoefte (secundair gebruik van de ruimte). Dit is een systeem met enkele stroom, eventueel gedecentraliseerd, om de ingenomen ruimte en de kosten te beperken.

Een voorbeeld

Een polyvalente zaal die geschikt is voor 30 personen bij normaal gebruik tot 150 personen voor evenementen zoals feestjes of recepties. De ontwerpdebieten, berekend voor een eis van 25 m³/h per persoon, worden vermeld in onderstaande tabel. Vergeleken met één enkel systeem met balansventilatie met een capaciteit van 3.750 m³/h neemt de combinatie van twee systemen minder ruimte in beslag en is deze goedkoper, terwijl de warmteterugwinning behouden blijft voor het hoofdgebruik van de ruimte.

Type installatie          Aantal personen         Ontwerpdebiet

Basissysteem                            30                               750 m³/h

Boostsysteem                           120                              3.000 m³/h

Combinatie                               150                              3.750 m³/h